Otomat Çelikleri
Otomat çeliği, demir çelik sektörünün en önemli ürünlerinden biridir. Maliyeti düşük bir alternatif olarak, talaşlı imalatlarda sıkça kullanılan bir çelik türü olarak açıklayabiliriz.
Otomat çelikleri, hem kimyasal hem de fiziksel özelliklerinin uygun olması sebebi ile işlenebilir niteliğe sahiptir. Bu sebeple de pek çok avantajı bir arada barındırır. Hem maliyeti düşük, hem işlenebilir nitelikli, hem de teknik özelliklerine bakıldığında son derece cazip… Genel anlamda bu özellikleri ile ön plana çıkarken, biraz daha teknik bilgilerden de bahsetme gerekliliği ortaya çıkıyor.
Kullanım alanı bir hayli yaygın olan otomat çelikleri hakkında merak edilen sorular ve yanıtları aşağıdaki gibi sıralanmaktadır.
Otomat çeliği kaynak tutar mı?
Otomat çeliklerinin kaynak kabiliyeti son derece yüksek olduğu için sıcak dövmeye uygundur. Yani kaynak tutar.
Otomat çeliklerinin faydaları nelerdir?
Bu çeliklerin kullanılması aslında pek çok faydayı beraberinde getirir. Kolay ve hızlı talaş kaldırma sağlanırken, daha kolay işlenen parçalarda da yüzeyin kalitesini artırır. Ayrıca kolay işlenebildiği için işleme – kesici uçlarının ömrü her zaman uzar.
Otomat çeliklerinde karbon oranı yüzde kaçtır?
Bu ürünlerde karbon oranı yüzde 0,07 ile yüzde 0,60 arasında değişmektedir.
Otomat çeliklerinde kükürt oranı ne kadardır?
Otomat çeliklerinde kükürt oranı değerleri yüzde 0,15 ile yüzde 0,40 arasındadır.
Teknik Bilgiler
Otomat çeliğinin, belli değerleri önem arz eder. Örneğin; karbon oranı, kükürt oranı ve fosfor oranı gibi… Otomat çeliklerinin karbon oranı %0.07 – %0.60 arasında değişirken, kükürt oranı ise %0.15 ile %0.40 değerleri arasında yer alır. Bunun yanı sıra fosfor oranının ise %0.07 ve %0.10 değer aralığında olduğunu görmekteyiz. Çelik kalitesinden söz ettiğimizde, kükürt ve fosfor son derece önemli birer madde haline gelir. Otomat çeliklerinde yüksek miktarda yer alan fosfor ve kükürt ise talaşlı işlem kabiliyetini artırarak, malzemenin daha verimli hale gelmesini sağlar. Bu sebeple de otomat çeliği tercih edecek olanlar için bahsettiğimiz kükürt ve fosfor değerleri büyük önem taşımaktadır.
Normal şartlarda çeliğin kalitesini artırmak için bu iki elementin oranları azaltılmaya çalışılsa da otomat çeliğinin durumu çok farklıdır. Yükseltilen bu değerler ile hem talaşlı işleme kabiliyeti artırılır, hem de farklı avantajlar elde edilir. Örneğin, bu sayede otomat çeliği daha parlak ve pürüzsüz bir yüzeye sahip olur. Temiz bir yüzeye sahip olmasıyla birlikte parça dayanımı da artırılmaktadır.
Nerede kullanılır ?
Son zamanlarda otomat çelikleri nerede kullanılır sorusunun yanıtları merak ediliyor. İlk olarak hızlı talaş alma sürecinde talaşların kırık çıkmasıyla beraber talaş kaldırma işlemleri için otomat çelikleri kullanılmaktadır. Bu çelik türü uygulanan ısıl işlemlerine göre farklı şekilde sınıflandırılır. Isıl işlem uygulanmayanlar ve ısıl işlem uygulananlar olarak sınıflandırılan otomat çeliğinde ısıl işlem uygulanmayanlar yumuşak otomat çelikleri şeklinde adlandırılır. Isıl işlem uygulananlar ise ıslah işlemi ve sementasyon işlemi uygulananlar olarak bilinir.
Otomat çelikleri nerede kullanılır sorusunun yanıtları olarak inşaat sektörü, makine ve teçhizat üreten firmalar, otomotiv sanayi, hassas mekanik parçalar üreten endüstri kolları olarak sıralanabilir. Buna ek olarak ölçü cihaz parçaları ile optik cihaz parçalarında da otomat çeliklerinden yararlanılır.
Hangi işlemler uygulanır ?
Bu çeliklerde talaş kaldırma gereği duyulmayan yüzeylerde ölçü toleransları hassas olmalıdır. Haliyle soğuk çekilmiş olarak kullanılmaktadır. Ayrıca düşük karbon ihtiva eden, yüzde 0,120 oranında kükürt ve yarı otomat çeliği olarak da bilinen bu ürünler işlenebilirlik özelliği bakımından dikkat çekmektedir. Öte yandan soğuk dövme, sıcak dövme ve zımbalama parçalarının imalatlarında kullanılan otomat çeliklerinin kullanım alanları yazımızın devamında paylaşılmıştır.
Mekanik Özellikler
Özer Boru Demir Çelik olarak otomat çeliği satışına devam ederken bu ürünlerle ilgili genel özellikleri paylaşmaya devam ediyoruz. Bu kapsamda otomat çeliği mekanik özellikleri de müşterilerimiz tarafından her zaman merak edilmektedir. Bu ürünler daha çok talaşlı işlenebilirlik kabiliyetiyle tanınmaktadır. İmalat sürecinde yüksek kesme hızı bulunan otomat çeliklerinin iyi bir yüzey kalitesi de bulunuyor. Ayrca karbon oranı yüzde 0,07 ile 0,06 arasında değişen otomat çeliklerine malzemede kırılganlık kazandırmak için birtakım ilaveler de yapılabilir.
Otomat çelikleri mekanik özelliklerini sıralayacak olursak;
Çekme dayancı: 510 – 760 Mpa
İmalat işlemi: Soğuk çekilmiş
Kimyasal bileşim: Yüzde 0,14 C – Yüzde 0,90 – 1,30 Mn, Yüzde 0,20 – 0,33 S
Akma dayanımı 410 Mpa
Yüzde kopma uzama miktarı: Yüzde 7
Sonuç olarak otomat çelikleri son derece dayanıklı ürünlerdir. Bu nedenle her zaman en iyi kalitede imal edilen çelik ürünleri için günün herhangi bir saatinde bizimle iletişime geçmeniz yeterlidir.
Kurşunlu otomat çeliği
Günümüzde kurşunlu otomat çeliği kullanım alanları aslında sınırlıdır. Buun nedeni de normal kükürtlü çeliklerle yeteri kadar çalıştırılabilen otomat çeliklerinde kurşun ilavesiyle gerekli aksiyonlar alınabilir. Fakat kurşun ilavesine özel yöntemler uygulandığında sağlık açıısndan farklı sorunlara neden olabileceği unutulmamalıdır. Özer Boru Demir Çelik her zaman standartlara uygun olarak kurşunlu ve kurşunsuz otomat çeliği satışını ekonomik olarak sürdürmektedir.
Kurşunsuz otomat çeliği
Kurşunsuz otomat çelikleri birçok alanda kullanım kolaylığı sağlar. Kolay talaş kaldırabilme özelliğine sahip olan bu çeliklerde ısıl işlem yapılabilir. Bu çeliklerin ayrıca kaynak kabiliyeti oldukça yüksektir. Haliyle sıcak dövmeye uygundur.